Son 2 yılın en düşük YKS başvurusu…Başvuranların sayısı neden azaldı?
YKS Başvuru Sayısında Düşüş: YÖK Başkanı Erol Özvar Nedenlerini Açıkladı
Türkiye’nin en kritik eğitim sınavlarından biri olan Yükseköğretim Kurumları Sınavı’na (YKS) başvuran aday sayısında bu yıl dikkat çekici bir düşüş yaşandı. YÖK Başkanı Prof. Dr. Erol Özvar, 21-22 Haziran 2025 tarihlerinde gerçekleştirilecek YKS’ye başvuran aday sayısının 2 milyon 560 bin 640 olduğunu açıkladı.
Bu rakam, önceki yıllarla kıyaslandığında oldukça düşük kalırken, 2023 ve 2024 yıllarında başvuru sayıları sırasıyla 3 milyon 498 bin 18 ve 3 milyon 120 bin 883 düzeyindeydi. Böylece, son iki yıla göre yaklaşık 600-900 bin arası daha az adayın YKS’ye başvurduğu görülüyor.
YKS Başvuru Sayısındaki Düşüşün Arka Planı
Yükseköğretim Kurulu (YÖK), bu yıl YKS’ye başvuru sayısındaki azalmayı farklı açılardan değerlendirdi. YÖK Başkanı Erol Özvar, son yıllarda eğitim sisteminde yaşanan yapısal değişikliklerin, nüfus hareketlerinin ve özel durumların başvuru sayısına etki ettiğini ifade etti.
Özvar’ın açıklamalarına göre, 2012 yılında yürürlüğe giren 4+4+4 eğitim sistemi değişikliği, bu azalışın temel nedenlerinden biri.
-
2012’de 4+4+4 sistemine geçilmesiyle, 60 aylık çocukların ilkokula başlaması mümkün kılındı. Bu nedenle o yıl ilkokula başlayan öğrenci sayısı önceki yıllara göre oldukça yüksek oldu.
-
Bu öğrenciler, normal bir eğitim sürecinin sonunda 2024 yılında liseyi tamamladı. Dolayısıyla geçen yıl, 2024’te mezun olan lise öğrencisi sayısı diğer yıllara kıyasla daha fazlaydı.
-
Buna karşılık 2025 yılında lise son sınıfta eğitim gören öğrenci sayısı, önceki yıla kıyasla yaklaşık 270 bin kişi azaldı. Bu düşüş, YKS başvuru sayısını doğrudan etkiledi.
Ayrıca, mezun durumundaki adayların sınava başvuru eğiliminde de azalma tespit edildi. Özvar, eski mezun olup yükseköğretime hiç kaydolmamış adayların YKS’ye başvuru sayısında yaklaşık 120 binlik bir düşüş yaşandığını belirtti.
Deprem Etkisi ve Ücretsiz Başvuru Hakkı
Özvar, 2023 yılında yaşanan deprem felaketinin de başvuru sayılarını etkileyen önemli bir faktör olduğunu dile getirdi.
-
2023 YKS’ye, depremden etkilenen bölge öğrencilerine sağlanan ücretsiz başvuru hakkı ile yaklaşık 1 milyon aday eklenmişti.
-
Bu durum, 2023’teki başvuru sayısının anormal derecede yüksek çıkmasında etkili oldu.
-
Dolayısıyla 2024 ve 2025 yıllarında başvuru sayılarında yaşanan düşüş, doğal olarak bu ücretsiz başvuru hakkının kaldırılması ile de ilişkili.
4+4+4 Sistemi Neler Getirdi?
Eğitim sistemindeki 4+4+4 reformu, Türkiye’de ilköğretim ve ortaöğretimde önemli yapısal değişiklikler getirdi.
-
İlköğretim iki kademeye ayrıldı: ilkokul dört yıl, ortaokul dört yıl olarak düzenlendi.
-
Önceden zorunlu olan sekiz yıllık kesintisiz eğitim, 12 yıllık kademeli zorunlu eğitime dönüştürüldü.
-
Daha önce 72 ayını dolduran çocukların zorunlu olarak okula başlaması gerekirken, yeni sistemde 66 ayını doldurmuş çocukların e-okul sistemi üzerinden kayıtları merkezi olarak yapıldı.
-
Ayrıca, 60-65 ay arası çocuklara da velilerinin talebiyle ilkokula başlama hakkı tanındı.
Bu değişiklikler, özellikle 2012’de okula başlayan çocuk sayısını artırarak sonraki yıllarda lise mezun sayısının artmasına yol açtı.
Öğrenci Sayısındaki Dalgalanmanın Sonuçları
YÖK’ün açıkladığı veriler, eğitim sistemindeki bu yapısal değişikliklerin sadece öğrencilerin okul başlangıç yaşını değil, yıllar içinde mezun olan öğrenci sayısını ve dolayısıyla YKS’ye başvuru sayısını da doğrudan etkilediğini ortaya koyuyor.
2024 yılında çok yüksek sayıda lise mezunu olması, o yıl YKS başvuru sayısını artırdı. 2025’te ise bu oranın normale dönmesiyle, başvuru sayısında bir azalma yaşandı.
YKS’ye Başvuran Aday Profili ve Gelecek Beklentileri
YÖK, 2025 YKS adayları arasında sadece lise son sınıf öğrencilerinin değil, eski mezunların ve yükseköğretime hiç kayıt yaptırmamış adayların da bulunduğunu açıkladı. Ancak bu yıl eski mezunların başvurusunda da gözle görülür bir düşüş tespit edildi.
Bu durum, genç nüfusun demografik yapısı, ekonomik koşullar, eğitim tercihlerindeki değişiklikler ve sınava yönelik motivasyon gibi faktörlerle de bağlantılı olabilir.
Önümüzdeki yıllarda, Türkiye’deki genç nüfusun eğitim alanındaki tercihlerine ve eğitim sistemindeki yeniliklere bağlı olarak YKS başvuru sayılarının nasıl değişeceği yakından takip edilecek.
2025 YKS’ye başvuru sayısında görülen düşüş, eğitim sistemi reformları ve özel koşulların bir yansıması olarak değerlendiriliyor.
-
4+4+4 sistemi sonrası değişen öğrenci kayıt ve mezuniyet oranları,
-
2023’te deprem nedeniyle verilen ücretsiz başvuru hakkı ve ardından bunun kaldırılması,
-
Eski mezun adayların YKS’ye ilgisindeki azalma
gibi etkenler, toplam başvuru sayısının 2,5 milyonun altına düşmesine neden oldu.
YÖK Başkanı Erol Özvar, bu kapsamlı değerlendirmeleri kamuoyu ile paylaşarak, eğitim politikalarının ve sınav sistemlerinin geleceğine ışık tuttu.
Kaynak: Hürriyet.com.tr, Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Resmi Açıklamaları
